Ευάλωτοι οφειλέτες: Για ποιους ανοίγει ομπρέλα προστασίας

2025-02-10

Ο όρος «οικονομικά ευάλωτος» έχει αποκτήσει ιδιαίτερη σημασία τα τελευταία χρόνια, καθώς εισάγεται όλο και συχνότερα στη νομοθεσία που σχετίζεται με τη διαχείριση ληξιπρόθεσμων χρεών και την προστασία των οφειλετών.

Με την ψήφιση του νόμου 4738/2020, ο «ευάλωτος οφειλέτης» αναγνωρίζεται νομικά, και μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτήν την ιδιότητα ως μέσο προστασίας από αναγκαστικά μέτρα, όπως κατασχέσεις και πλειστηριασμούς. Ωστόσο, είναι πολύ σημαντικό να γίνει κατανοητό ποιοι μπορούν να διεκδικήσουν αυτή την ιδιότητα και να απολαύσουν τα προνόμια που προσφέρει.

Κριτήρια για τον χαρακτηρισμό ως «ευάλωτος οφειλέτης»

Για να αναγνωριστεί κάποιος ως ευάλωτος οφειλέτης, πρέπει να πληροί συγκεκριμένα κριτήρια που έχουν θεσπιστεί από τον νόμο:

Εισοδηματικά κριτήρια: Το ετήσιο εισόδημα δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 7.000 ευρώ για έναν μεμονωμένο οφειλέτη, με το όριο να αυξάνεται κατά 3.500 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού, φτάνοντας έως και τα 21.000 ευρώ.
Περιουσιακά κριτήρια: Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 120.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, με αύξηση του ορίου έως τα 180.000 ευρώ για μεγαλύτερα νοικοκυριά.
Καταθέσεις και χρηματικά διαθέσιμα: Αυτά δεν πρέπει να ξεπερνούν τα 7.000 ευρώ για έναν μεμονωμένο οφειλέτη, με το όριο να αυξάνεται ανάλογα με τον αριθμό των μελών του νοικοκυριού, φτάνοντας τα 21.000 ευρώ για οικογένειες με πέντε ή περισσότερα μέλη.

Εξωδικαστικός Μηχανισμός και πλεονεκτήματα

Με τον νόμο 5072/2023, ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός ενισχύθηκε, παρέχοντας ακόμα περισσότερα πλεονεκτήματα για τους ευάλωτους οφειλέτες. Συγκεκριμένα:

Οι πιστωτές είναι υποχρεωμένοι να αποδεχθούν πρόταση ρύθμισης, εφόσον ο οφειλέτης διαθέτει τη Βεβαίωση Ευάλωτου Οφειλέτη.
Δεν απαιτείται προκαταβολή για την έναρξη ρύθμισης, ακόμα και αν εκκρεμούν κατασχέσεις ή πλειστηριασμοί.
Μπορούν να συμπεριληφθούν οφειλές για τις οποίες ο οφειλέτης είναι εγγυητής.
Παρέχεται οικονομική ενίσχυση 70-210 ευρώ τον μήνα για την αποπληρωμή στεγαστικού δανείου.

Προστασία της κύριας κατοικίας

Ένα κρίσιμο σημείο για τους ευάλωτους οφειλέτες είναι η προστασία της κύριας κατοικίας. Σε περίπτωση αίτησης πτώχευσης, υπάρχει η δυνατότητα να μεταβιβαστεί η κατοικία στον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης, επιτρέποντας στον οφειλέτη να παραμείνει στο σπίτι του ως ενοικιαστής για έως και 12 χρόνια, με δικαίωμα επαναγοράς. Μέχρι να συσταθεί ο Φορέας, ισχύει ενδιάμεσο πρόγραμμα κρατικής στήριξης.

Διαπραγματευτικό εργαλείο

Η αναγνώριση ως ευάλωτος οφειλέτης δεν προσφέρει μόνο προστασία, αλλά λειτουργεί και ως διαπραγματευτικό εργαλείο, επιτρέποντας στους οφειλέτες να επιτύχουν καλύτερους όρους ρύθμισης και να αποφύγουν αναγκαστικά μέτρα.

Σε περίπτωση που κάποιος αντιμετωπίζει σοβαρές οικονομικές δυσκολίες, είναι εξαιρετικά σημαντικό να ενημερωθεί έγκαιρα για τα δικαιώματά του και να διεκδικήσει την αναγνώρισή του ως ευάλωτος οφειλέτης, αποφεύγοντας περαιτέρω οικονομική καταστροφή.