Δείτε ποια επιδόματα βάσει νομού είναι ακατάσχετα - Πως να τα αποδεσμεύσετε, αν δεσμευτούν

Σε αυτό το άρθρο Θα αναλύσουμε ποια επιδόματα και παροχές είναι ακατάσχετα, αλλά και τους τρόπους με τους οποίους ο φορολογούμενος μπορεί να τα προστατεύει από τις κατασχέσεις ή να διεκδικήσει την επιστροφή τους.

Ο γνωστός κανόνας είναι ότι όταν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές ξεπερνάνε τα 500€ χωρίς τους τόκους και τις προσαυξήσεις, η αρμόδια φορολογική ή ασφαλιστική αρχή δύναται να ξεκινήσει αυτόματα τις διαδικασίες λήψης μέτρων απέναντι στον οφειλέτη. Φυσικά, πάντα η πρώτη ενέργεια είναι η δέσμευση των τραπεζικών λογαριασμών, στους οποίους ο οφειλέτης είναι αρχικός δικαιούχος ή ακόμη και συνδικαιούχος. 

Ο γενικός κανόνας αδέσμευτων τραπεζικών λογαριασμών είναι τα ακατάσχετα 1.250 ευρώ για κάθε οφειλέτη, τα οποία τα προστατεύει κάνοντας τη σχετική δήλωση ακατάσχετου τραπεζικού λογαριασμού στην εφαρμογή της ΑΑΔΕ. Για την ακρίβεια, οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι θα πρέπει να ορίσουν τον λογαριασμό που λαμβάνουν τις μηνιαίες αποδοχές τους, ενώ οι υπόλοιποι οφειλέτες ορίζουν έναν λογαριασμό που επιθυμούν.

Ωστόσο όμως, μια σειρά προνοιακών και κοινωνικών επιδομάτων θεωρούνται εξ' ολοκλήρου ακατάσχετα και δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να γίνεται δέσμευσή τους, ακόμη κι αν καταβάλλονται σε λογαριασμό που δεν έχει οριστεί ως ακατάσχετος.

Δείτε ποια επιδόματα βάσει νομού είναι ακατάσχετα:

• Το κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης (ΚΕΑ)
• Το κοινωνικό μέρισμα
• Το επίδομα ανεργίας ΟΑΕΔ
• Επίδομα παιδιού Α21 και Επίδομα Γέννας  
• Η διατροφή ανήλικου τέκνου
• Η επιδότηση ενοικίου
• Τα προνομιακά επιδόματα
• Το υπο μορφή 13ης σύνταξης επίδομα
• Το επίδομα θέρμανσης
• Το επίδομα εκπαίδευσης σε άνεργους
• Τα χρηματικά έπαθλα της λοταρίας του Υπουργείου Οικονομικών
• Οι παροχές στους ασφαλισμένους του ΕΛΓΑ
• Τα χρηματικά βοηθήματα που δίδονται με απόφαση δημοτικού συμβουλίου
• Η κρατική επιχορήγηση
• Η κατάθεση για πλειοδοσία σε πλειστηριασμό
• Η κατάθεση για εξόφληση οφειλής ασφαλιστικού ταμείου
   

Σε κάθε περίπτωση πάντως, καλό θα είναι ο δικαιούχος των ανωτέρω επιδομάτων να ορίζει τον ακατάσχετο τραπεζικό λογαριασμό, ως λογαριασμό που θα εξοφλούνται τα προαναφερόμενα, ώστε να αποφεύγονται οι δυσάρεστες εκπλήξεις. Θα πρέπει βέβαια επίσης να τονίσουμε το γεγονός ότι τα χρήματα που λαμβάνονται από τα εξ' ορισμού ακατάσχετα επιδόματα, σε καμιά περίπτωση δεν υπολογίζονται στην κάλυψη του μηνιαίου ακατάσχετου ορίου των 1.250 ευρώ. 

Ωστόσο, ουκ ολίγες φορές έχει παρουσιαστεί το φαινόμενο τα χρήματα αυτά να δεσμεύονται από το δημόσιο από λάθος. Για τον λόγο αυτό η Α.Α.Δ.Ε. είχε εκδώσει την ΠΟΛ.1146/2017, η οποία αποτελούσε συνέχεια της ΠΟΛ.1092/2014, των οποίων τα κρίσιμα σχετικά σημεία:

Περαιτέρω, επισημαίνεται ότι στην περίπτωση που διαπιστώνεται ότι έχει επιβληθεί κατάσχεση σε (ατομικό ή κοινό) τραπεζικό λογαριασμό (ανεξάρτητα από το αν έχει δηλωθεί ως ακατάσχετος ή όχι) επί καταθέσεων προερχομένων από καταβολή προνοιακού ή άλλου «κοινωνικού επιδόματος» ή βοηθήματος, η κατάσχεση περιορίζεται, μετά από αίτηση του οφειλέτη, αποδεσμεύοντας το σύνολο του δεσμευθέντος κατά τα ανωτέρω ποσού, εφόσον κατά την κείμενη νομοθεσία τα ανωτέρω επιδόματα/βοηθήματα προβλέπονται ρητώς ως ακατάσχετα (πχ επίδομα κοινωνικού εισοδήματος αλληλεγγύης, επίδομα ανεργίας ΟΑΕΔ, επίδομα θέρμανσης, διατροφή ανηλίκου τέκνου κλπ). Η αποδέσμευση του συνόλου του δεσμευθέντος ποσού επιδόματος/ βοηθήματος ισχύει και στην περίπτωση που ως δικαιούχος ή συνδικαιούχος του κατασχεθέντος τραπεζικού λογαριασμού αναγράφεται υποχρεωτικά τρίτο πρόσωπο, όπως ο δικαστικός συμπαραστάτης του δικαστικώς συμπαραστατούμενου τέκνου ή ένας εκ των δύο γονέων στην περίπτωση διατροφής ανηλίκου τέκνου.

Άρα, σε περίπτωση που δεν έχει δηλωθεί ο λογαριασμός πίστωσης του επιδόματος ως ακατάσχετος, ο φορολογούμενος με ένα αντίγραφο κίνησης λογαριασμού από την τράπεζα, όπου αποδεικνύεται ότι έχει πιστωθεί το εν λόγω επίδομα και με μια αίτηση στο αρμόδιο τμήμα της εφορίας του, παίρνει πίσω το ποσό που του κατασχέθηκε.

Σε κάθε περίπτωση, με αφορμή και τις φορολογικές δηλώσεις, καλό θα είναι οι φορολογούμενοι να «τσεκάρουν» στη συγκεκριμένη εφαρμογή, εάν δηλαδή έχουν ορίσει κάποιον λογαριασμό ως ακατάσχετο. Εάν δεν έχουν ορίσει, καλό θα είναι να το κάνουν, ακόμα κι εάν δεν υπάρχουν οφειλές, με πρώτη προτίμηση αυτόν στον οποίο κατατίθεται η μισθοδοσία, η σύνταξη ή τα έκτακτα βοηθήματα. 

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΞΟΥΜΕ ΚΑΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ

Απαιτείται ξεχωριστή διαδικασία σε υποκατάστημα τράπεζας για προστασία από κατασχέσεις υπέρ τρίτων.

Άλλο ο ακατάσχετος τραπεζικός λογαριασμός για οφειλές προς το Δημόσιο (δηλαδή, για χρέη προς Εφορία ή ασφαλιστικά ταμεία) και άλλο ο ακατάσχετος λογαριασμός για χρέη προς τράπεζες, εμπορικές επιχειρήσεις (π.χ. δόσεις από αγορές) ή προς άλλον ιδιώτη (που του οφείλετε χρήματα και τα έχει κατοχυρώσει δικαστικά).

Τι ισχύει σε κάθε περίπτωση:

Οφειλές προς ιδιώτες:

Λογαριασμός μισθοδοσίας/σύνταξης: Το άρθρο 982 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας προστατεύει τους μισθούς, τις συντάξεις και τις ασφαλιστικές παροχές που κατατίθενται σε τραπεζικούς λογαριασμούς από την κατάσχεση, ανεξαρτήτως ποσού, με ελάχιστες εξαιρέσεις για πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις.

Λογαριασμός καταθέσεων: Με βάση το άρθρο 20 του ν. 4161/2013, μπορείτε να δηλώσετε ως ακατάσχετο κάποιον λογαριασμό καταθέσεων. Ο νόμος σάς προστατεύει για ποσό έως 1.500 € για λογαριασμό με έναν δικαιούχο και έως 2.000 € για κοινούς λογαριασμούς.

Οφειλές προς Δημόσιο:

Το ποσό των 1.250 ευρώ είναι ακατάσχετο σε έναν και μόνο τραπεζικό λογαριασμό, ο οποίος θα πρέπει να έχει δηλωθεί στο TAXIS ως μοναδικός ακατάσχετος τραπεζικός λογαριασμός.

Η διαδικασία δήλωσης του ακατάσχετου λογαριασμού είναι σχετικά απλή.

Το πρώτο βήμα είναι να μεταβούμε στην ειδική εφαρμογή στη διεύθυνση. Για να επισκεφτείτε την εφαρμογή πρέπει να χρησιμοποιήσετε τους κωδικούς του λογαριασμού σας στο Taxisnet. Από την σχετική σελίδα επιλέγετε "Εισοδος στην εφαρμογή" και στην συνέχεια υποβάλετε ηλεκτρονικά αίτηση - υπεύθυνη δήλωση δηλώνοντας τον αριθμό του τραπεζικού λογαριασμού (IBAN). Μετέπειτα ενημερώνεται ο φορολογούμενος για την έγκριση ή όχι του αιτήματος του

ΤΑ ΝΕΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ